गरोदर नसताना स्तनातून दूध येणं इतकं घातक आहे?
प्रेग्नेंसीमध्ये किंवा ब्रेस्टफिडिंग दरम्यान प्रोलॅक्टिन हार्मोनच्या कारणामुळे महिलांच्या स्तनांमधून दूध येतं. ज्यांना गॅलेक्टोरिया असतं, त्यांच्या शरीरात अधिक प्रमाणात प्रोलॅक्टिनचे उत्पादन होते. ज्यामुळे दूध निघत राहतं. पिट्यूटरी ग्रंथी, जी मेंदूच्या पायथ्याशी एक लहान ग्रंथी आहे, प्रोलॅक्टिनसह इतर अनेक हार्मोन्स तयार करते. जेव्हा पिट्यूटरी ग्रंथीमध्ये काही प्रकारची समस्या असते जसे की नॉन कॅन्सरस ट्यूमर किंवा कोणताही पिट्यूटरी विकार, अशा परिस्थितीत स्त्रियांना गॅलेक्टोरियाची समस्या उद्भवते.जेव्हा एखादी स्त्री बाळाला जन्म देते तेव्हा तिच्या स्तनातून दूध येणं हे नैसर्गिक आहे. कधी कधी काही महिलांना प्रेग्नेंसी दरम्यान देखील ब्रेस्टमधून लिक्विडसारखा पदार्थ बाहेर येतो. मात्र अनेकदा गरोदर नसतानाही महिलांच्या ब्रेस्टमधून दूध बाहेर येतं. मेडिकल भाषेत याला गेलेक्टोरिया म्हणतात. स्तनपान करून एक महिला दूधाची निर्मिती करते त्यापेक्षा गॅलेक्टोरिया हे अतिशय वेगळं असतं. काही जण याचा संबंध ब्रेस्ट कॅन्सरशी देखील जोडतात. मात्र असं अजिबातच नाही. दोघांमध्ये मोठा फरक आहे.गर्भधारणेदरम्यान किंवा स्तनपानादरम्यान, प्रोलॅक्टिन हार्मोनमुळे महिलांच्या स्तनातून दूध बाहेर येते. ज्या लोकांना गॅलेक्टोरिया आहे, त्यांच्या शरीरात भरपूर प्रोलॅक्टिन तयार होते, ज्यामुळे दूध बाहेर येते. पिट्यूटरी ग्रंथी, जी मेंदूच्या पायथ्याशी एक लहान ग्रंथी आहे, प्रोलॅक्टिनसह इतर अनेक हार्मोन्स तयार करते. जेव्हा पिट्यूटरी ग्रंथीमध्ये काही प्रकारची समस्या असते जसे की नॉन कॅन्सरस ट्यूमर किंवा कोणताही पिट्यूटरी विकार, अशा परिस्थितीत स्त्रियांना गॅलेक्टोरियाची समस्या उद्भवते.
1. वाढलेले स्तन किंवा स्तनाग्र उत्तेजित होणे
2. औषधे जसे की अँटीसायकोटिक्स, एंटिडप्रेसेंट्स किंवा उच्च रक्तदाब औषधे
3. क्रॉनिक किडनी रोग
4. शस्त्रक्रिया किंवा दुखापतीमुळे छातीच्या मज्जातंतूला नुकसान
5. हार्मोन्समधील बदलांमुळे
6. पाठीचा कणा शस्त्रक्रिया किंवा दुखापत
7. मारिजुआना, ओपिओइड्स किंवा कोकेनचा वापर
8. पुरुषांमध्ये टेस्टोस्टेरॉनची कमतरता
9. नवजात मुलांमध्ये एस्ट्रोजेनची उच्च पातळी
10. वाईट जीवनशैलीचे अनुसरण करणे.
काय असतात गॅलेक्टोरियाची लक्षणं
1. डोकेदुखी
2. मासिक पाळीत अनियमितता
3. स्तनाग्र पासून स्तनाग्रच्या स्त्राव
4. दृष्टी कमी होणे
5. ब्रेस्ट टिश्यूंची वाढ
6. सेक्स करण्याची इच्छा नसणे
7. चेहऱ्यावर मुरुम येणे
जर तुम्हाला तुमच्या शरीरात वर नमूद केलेली लक्षणे जाणवत असतील तर तुम्ही त्यासाठी काही चाचण्या करू शकता. चाचणी करण्यापूर्वी तुम्ही चांगल्या डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा. डॉक्टर तुमची लक्षणे ओळखतील आणि तुम्हाला स्वतःची चाचणी घेण्याचा सल्ला देतील. आज आम्ही तुम्हाला गॅलेक्टोरियासाठी सुचविल्या अशाच काही चाचण्या सांगत आहोत.
1. गर्भधारणा चाचणी
2. हार्मोनल चाचणी
3. एमआरआय
4. मेमोग्राम किंवा सोनोग्राफी
जर कुणाला ब्रेस्ट कॅन्सरची लागण झाली तर ब्रेस्टमधून दूधासारखा चिकट पदार्थ बाहेर येतो. जर तुमच्या स्तनांमधून निघणारा पदार्थ पिवळसर घट्ट आणि रक्तासारखा असेल तर तात्काळ डॉक्टरांशी संपर्क साधणं गरजेचं आहे. कारण हे कॅन्सरची लक्षणे असू शकतात.